پان پراگ ” یک نوع ماده مخدر صناعی است که عوامل سودجو آن را با عنوان خوشبوکننده دهان و یا با نامهای “راجا” ، “تایتانیک”،”پان عربی” ، “ویتامین” ، “ملوان زبل” ،”پان اسفناج” “گوتکا” ،”ناس خارجی” و “پان پاکستان” به جوانان و نوجوانان میفروشند.
جانشین دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر روز جمعه نسبت به شیوع مصرف ماده مخدر جدیدی به نام “پان پراگ” در میان جوانان و نوجوانان کشور هشدار داد.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ،“محمد رضا جهانی” در یک نشست خبری گفت:پان پراگ یک نوع ماده مخدر صناعی است که عوامل سودجو آن را با عنوان خوشبوکننده دهان به جوانان و نوجوانان میفروشند.
وی افزود: در بعضی استانهای کشور به خصوص استانهای شرقی مصرف ماده صناعی پان پراگ در بین نوجوانان و جوانان با تبلیغات کاذب و با نامهای “راجا” ، “تایتانیک”،”پان عربی” ، “ویتامین” ، “ملوان زبل” ،”پان اسفناج” “گوتکا” ،”ناس خارجی” و “پان پاکستان” شیوع یافته است.
او گفت:این مواد با نامهای ، پان( ،(PAANچالیا (،(CHAALIAگوتکا((GUTKHA نیسوار ( (NISWARدر پاکستان ، اندونزی ، مالزی ، فیلیپین ، چین ، تایوان ، کامبوج ، ویتنام ، لائوس و هند تولید میشود.
جهانی افزود:محتویات پان پراگ ترکیبی از تنباکو، آهک ،خاکستر، ادویههای معطر ، ساخارین و اسانسها و افزودنیهای غیر مجاز است.
وی با اشاره به اینکه در این مواد از طعمهایی مانند نعناع استفاده می شود، گفت: ترکیباتی همچون آرسنیک ، کربنات ، منیزیم و سرب نیز در این مواد مشاهده شده است.
جهانی اظهار داشت:پان پراکها در اشکالی مانند پودر، آدامس و پاستیل توزیع شده و به صورت مکیدنی و یا جویدنی استفاده میشود.
جانشین دبیر کل ستاد مبارزه با مواد مخدر، مرکز تهیه این مواد را پاکستان اعلام کرد و افزود: استفاده از این مواد در پاکستان یک عادت رایج طبیعی و فرهنگی است و میزان استفاده از آن به میزان زیادی روبه افزایش است.
وی به نام درخت “آرکا کیتچیو” ( ( ARECA CATECHUو مصرف دانه آن که سبب قرمزی رنگ دهان میشود، اشاره کرد و گفت: این دانه در برگ درختی به نام ” بتل ” ( ( BETELپیچیده شده و با افزودن مقداری هیدروکسید کلسیم ، تنباکو و مواد افزودنی به آن ماده مخدر پان ساخته میشود.
جهانی توضیح داد : چون برگ این درخت گرانبها است ، سود جویان و توزیع کنندگان از خاکستر و مواد تقلبی به جای برگ درخت استفاده میکنند.
وی همچنین به تولید گوتکا نیز اشاره کرد و گفت: با جوشاندن موادی که در تولید پان به کار برده میشود و پیچاندن عصاره آن در برگ درختی به نام “وین” ( ، (VINگوتکا ساخته میشود.
جانشین دبیر کل ستاد مبارزه با مواد مخدر به عوارض جسمی روانی ناشی از مصرف این نوع از انواع مواد مخدر اشاره کرد و گفت: نیکوتین موجود در تنباکو این مواد سبب زردی رنگ دندانها و ایجاد آسیب جدی به سلولهای مغز می شود.
جهانی ، سرطان دهان ، حنجره ، لثه و ایجاد عارضه در دستگاه تنفسی و قلب و عروق را نیز از دیگر عوارض مصرف این مواد دانست.
وی گفت:با مصرف این مواد، بزاق دهان افزایش یافته و خروج مکرر آب دهان مصرفکننده ، سبب ایجاد بیماریهای عفونی مانند سل و هپاتیت میشود.
جهانی از دست دادن تعادل رفتاری و حرکتی ، سبکیسر ، گیجی و شادی کاذب و تشنگی را از دیگر عوارض مصرف این مواد ذکر کرد.
وی، ایجاد دلبستگی و اعتیاد را مهمترین عارضه مصرف این مواد مخدر صناعی دانست و تاکید کرد:بر اساس بررسیهای به عمل آمده از ۱۱نوع پانهای موجود در سطح استان سیستان و بلوچستان ، شش نوع آن حامل مواد مخدر افیونی بوده است.
جهانی گفت:مبادی ورود این مواد به کشور از طریق کشورهای افغانستان و پاکستان بوده و قیمت آن بین ۵۰۰تا ۳۰۰۰ریال در نوسان است.
جانشین دبیر کل ستاد مبارزه با مواد مخدر همچنین در این نشست خبری به آمپولهای نورجیزک ( (NORGEZICکه به عنوان آمپولهای ترک مواد مخدر و شل کننده عضلات وارد کشور شدهاند ،اشاره کرد و گفت : این آمپولها در اشکال ویال ( VIAL)وارد شده و حاوی نورجیزک ، کورتن و مورفین هستند.
وی افزود:افراد سودجو برای نفع بیشتر، اغلب در ترکیبات این آمپولها از فاضلاب استفاده کرده و در اختیار معتادان قرار میدهند.
جهانی گفت: معمولا محل تزریق این آمپولها دچار عفونت شده و بیماریهایی مانند ایدز و هپاتیت را ایجاد میکند.
وی افزود:همچنین استفاده از این آمپولها باعث ایجاد شوکهای حساسیت زا شده که در بسیاری از موارد منجر به مرگ بیمار میشود.
جهانی ،ایجاد سندرم کوشینگ ( (CUSHINGرا که سبب قطع ترشحات غدد فوق کلیوی میشود،از دیگر عوارض مصرف این آمپولها ذکر کرد و گفت : با مصرف این آمپولها فرد دچار اختلالات هورمونی میشود.
وی همچنین کوهانی شدن شکل ستون فقرات و تجمع مایع در شکم و صورت و در نتیجه ایجاد خطوط کمرنگ در ناحیههای مذکور و گرد شدن شکل صورت را نیز از دیگر عوارض استفاده از این آمپولها دانست.
جهانی همچنین به دانه مخدر “آرکا” اشاره کرد و از آن به عنوان چهارمین ماده پرمصرف جهان بعد از تنباکو ، الکل و کافئین یاد کرد.
او گفت: حداقل ۱۰درصد جمعیت جهان در کشورهای آسیای جنوب شرقی از این دانه استفاده میکنند.